پترا یا شهر صورتی به‌عنوان یکی از عجایب جهان شناخته می‌شود، وجود آثار باستانی، بناهای تاریخی، معماری‌های شگفت‌انگیز و… موجب شده است تا در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گیرد. بسیاری از گردشگران که مشتاق دیدن جاذبه‌های مرموز و تاریخی هستند، لذت دیدار شهر باستانی پترا را از دست نمی‌دهند! اگر شما هم می‌خواهید بدانید پترا کجاست؟ یا اینکه شهر پترا را چه کسانی ساخته اند، آثار و جاذبه‌های دیدنی این شهر کدام هستند، حتماً تا انتها این مقاله با ما همراه شوید.
شهر پترا در کجا قرار دارد ؟
شهر پترا در کجا قرار دارد! شهر پترا به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان، از قدیمی‌ترین شهرهای جهان به شمار می‌آید که در جنوب غربی اردن و مابین کوه‌ها و دره‌ها ساخته شده است. این شهر وسعتی در حدود ۲۶۴ کیلومترِ مربع دارد و توسط قوم عرب زبانی به نام نبطی‌ها احداث گردید.
نبطی‌ها این شهر را بر روی تراس سنگی در کنار دره موسی بنا نهادند، دره‌ای که صخره‌هایی با ماسه سنگ‌هایی به رنگ قرمز، زرد و بنفش دارد، از این رو شهر پترا به شهر صورتی هم معروف شده است. نیمی از بناهای این شهر در دل صخره‌ها حفاری شده‌اند، به همین جهت از معماری جالب و حیرت‌انگیزی برخوردار هستند. نبطی‌ها این شهر را پایتخت حکومت خود قرار دادند و آثار به جا مانده در این شهر نشان از اهمیت تجاری پترا در دوران باستان دارد.
تاریخچه شهر باستانی پترا
برخی ازاقوام عرب در قرن ششم قبل از میلاد به منطقه‌ای از شبه جزیره عربستان سفر کردند و آن منطقه را برای زندگی برگزیدند که این منطقه همین اردن امروزی می‌باشد. ساکن شدن این عشایرِ عرب در این منطقه و تلاش آن‌ها جهت ایجاد یک زندگی پویا منجر به ایجاد یکی از بزرگترین تمدن‌های تاریخ گردید. پترا یکی از منطقه‌های سکونت این اقوام است، که قدمت آن به ۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح برمی‌گردد.
آثار تاریخی، معابد بزرگ، بناهای احداث شده در دل کوه‌ها و کلیساهای متعدد در این شهر موجب شده تا برخی از تاریخ‌شناسان ادعا کنند که شهر پترا قبله مسلمانان است و شهر مقدسی که قرآن از آن نام می‌برد، همین شهر پترا است، در حالی که قرآن به توصیف شهری آباد با نهرها، باغ‌ها و… می‌پردازد، اما پترا شهری صخره‌ای با دیوارهای سنگی است و چنین خصوصیاتی ندارد، همچنین اسمی از شهر پترا در قرآن آورده نشده است.
شهر پترا را چه کسانی ساخته اند
نبطی‌ها استعداد عجیبی در معماری و مهندسی داشتند، به طوری که توانستند به ساخت بناهای متعددی در شهر پترا در دل صخره‌های سرخ‌رنگ بپردازند. ساخت بناهای زیبا و مرموز با معماری پیچیده موجب شد تا بسیاری گمان ببرند در ساخت شهر پترا جن و موجودات ماورایی شرکت داشتند، از این رو روایات و افسانه‌های مختلفی در این باره وجود دارد.
نبطی‌ها با اهداف مختلفی به احداث شهر پترا میان دره باریکی در میان کوه‌ها پرداختند، چون این شهر در یک منطقه استراتژیک تجاری قرار داشت و به همین جهت کاروان‌های مختلف جهت رفتن به کشورهای گوناگون باید از این شهر عبور می‌کردند، از این رو نبطی‌ها با تسلط بر این منطقه تجاری به ثروت و قدرت زیادی دست یافتند. پترا با دره‌ها و صخره‌های سنگی و طبیعی، دژ دفاعی قوی در برابر حملات دشمن داشت و برای یک زندگی امن در دوره نبطی‌ها مناسب بود.
بخش ها و قسمت های مختلف پترا
شهر پترا را یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان می‌دانند، چرا که این شهر باستانی از سبک‌های معماری متنوع، بناهای تاریخی حفر شده در دل صخره‌های سنگی سرخ‌رنگ و فرهنگ غنی برخوردار است. بنابراین بخش‌ها و قسمت‌های دیدنی جذاب و حیرت‌انگیز این شهر توانسته توجه بسیاری از گردشگران و باستان‌شناسان را به خود معطوف سازد، از این رو در ادامه برخی از مهمترین بخش‌های این شهر تاریخی را معرفی می‌کنیم:
سیق، دروازه ورودی شهر پترا
یکی از جذاب‌ترین مکان‌ها و عجایب شهر پترا، دروازه ورودی آن به نام سیق است. سیق در حقیقت تنگه‌ای باریک و طویل می‌باشد که دیواره‌های سرخ‌رنگ سنگی و بلندی دارد که ارتفاع آن‌ها تا ۱۰۰ متر نیز می‌رسد، به همین جهت این دروازه از فضایی مرموز، هیجان‌انگیز و باشکوهی برخوردار است، در حقیقت سیق به خوبی خلاقیت نبطی‌ها جهت حفاظت از پترا را نمایش می‌دهد. طول سیق حدود ۱.۲ کیلومتر است و در برخی نقاط عرضی در حدود ۳ متر دارد. در میان دیواره‌های تنگه سیق نور خورشید به طور محدود می‌تابد و نورپردازی طبیعی ایجاد می‌کند که زیبایی سیق را چندین برابر مینماید.
صومعه، بنایی با معماری پیچیده
این بنا در بلندای کوهی ساخته شده و دارای چشم‌اندازهای زیبا و معماری پیچیده‌ای است، صومعه در ابتدا به عنوان یک مقبره سلطنتی به کار گرفته شده است، سپس در دوران بیزانس از این مکان به عنوان کلیسا استفاده می‌گردید. این بنا دارای ستون‌های بلند با یک ورودی بزرگ می‌باشد که با سنگ‌تراشی‌ِ جذاب در دل صخره ایجاد شده است، داخل صومعه اتاق‌ها و راهروهای متعددی با طراحی زیبا ایجاد گردیده که زیبایی این بنا را دوچندان می‌کند.
خزانه، شهری با سبک معماری هلنیستی
خزانه نیز یکی از مشهورترین بناهای شهر باستانی پترا می‌باشد که قدمت آن به قرن اول میلادی می‌رسد و معماری زیبای آن به سبک معماری هلنیستی می‌باشد، در مورد این بنا روایت‌های مختلفی وجود دارد و برخی معتقدند این بنا که در دل صخره‌های سرخ رنگ با ستون‌های بلند و مجسمه‌های ظریف حفر شده، محلی برای دفن گنج فرعون بوده و برخی اعتقاد دارند، خزانه تنها مقبره یکی از پادشاهانِ نبطی است. بر سر ورودی خزانه کوزه بزرگی وجود دارد که شهرت این بنا را بیشتر کرده است، همچنین درون خزانه اتاق‌های گوناگونی وجود دارد که با حکاکی و نقاشی‌های زیبا تزیین شده‌اند.
معبد بزرگ، جلوه‌ای از تمدن و فرهنگ غنی نبطی‌ها
یکی دیگر از تاریخی‌ترین و بزرگترین بناهای مذهبی شهر پترا، معبد بزرگ می‌باشد که توسط نبطی‌ها ساخته شده است. سبک معماری این معبد، تلفیقی از معماری رومی و نبطی می‌باشد، از این رو دارای ستون‌ها، مجسمه‌های زیبا، طاق‌ها و تزیینات زیبا و باشکوهی است. وجود اشیاء مذهبی و آثار هنری متعدد در این بنا نشان می‌دهد که این مکان بیشتر جهت عبادت مورد استفاده قرار گرفته است. معبد بزرگ در قسمت شمالی شهر پترا قرار دارد و جلوه‌ای از تمدن و فرهنگ غنی نبطی‌ها را به خوبی به نمایش می‌گذارد.
تئاتر، آمفی‌تئاتر دیدنی شهر پترا
این آمفی‌تئاتر دیدنی با مهارت معماران و سنگ‌تراشان، به سبک رومی در دل صخره‌ها بوجود آمده است و گنجایش ۸۰۰۰ هزار نفر جمعیت را داشته است. طراحی این آمفی‌تئاتر به گونه‌ای است که تماشاگران در هر نقطه‌ای از آن دید کاملی به صحنه دارند و صداها را با کیفیت بالا می‌شنوند. این مکان جهت برگزاری گرده‌همایی‌های عمومی، فرهنگی، مسابقات ورزشی، نمایش تئاتر و… به کار گرفته می‌شد.
دشت النبی
این مکان، در واقع دره وسیعی است که اطراف شهر پترا قرار دارد. دشتی سرسبز و آرام که محیطی متمایز از مناطق صخره‌ای و بناهای تاریخی شهر پترا ایجاد می‌کند. این دشت از مناظر طبیعی متعددی همچون چشمه‌های آب، تپه‌های ماسه‌ای، گیاهان دارویی، دره‌های باریک و… برخوردار است. همچنین در این دشت مقبره‌های از دوران نبطیو روستاهای وجود دارد.
موزه پترا
موزه پترا در سال ۱۹۶۳میلادی در یک قطعه سنگ طبیعی عظیم تأسیس گردید و متشکل از یک سالن اصلی و دو اتاق بوده . این موزه به نمایش گنجینه‌ای پرارزش از اشیاء تاریخی و باستانی نبطی‌ها در پترا همچون مجسمه‌ها و آثار هنری، سکه‌های باستانی، کتیبه و نوشته‌های تاریخی، ظروف و اشیاء روزمره دوره نبطی‌ها و… می‌پردازد.
معبد قصر البین
یکی دیگر از بناهای زیبا با معماری متفاوت و جذابش، معبد قصر البین می‌باشد، چرا که برخلاف سایر بناهای تاریخی پترا همچون صومعه، خزانه و… که در دل صخره‌ها حفر و تراشیده شده‌اند، این بنا با استفاده از بلوک‌های ماسه سنگی طلایی ساخته شده است، بسیاری بر این باورند که این بنا، معبد اصلی نبطی‌ها به شمار می‌آید و محل انجام بسیاری از مراسمات مذهبی و سنت‌های نبطی بوده است.
مقبره‌های سلطنتی پترا
از جمله مکان‌های زیبا و گردشگری شهر باستانی پترا مقبره‌های سلطنتی این شهر است، مکان‌های که جهت دفن اشراف‌زادگان و پادشاهان نبطی به کار گرفته می‌شدند. این مقبره‌ها جلوه‌ای از ظرافت و شکوه معماری نبطی را به نمایش می‌گذاشتند که در دل صخره‌های سرخ رنگ به وجود آمده‌اند، برخی از مقبره‌های معروف سلطنتی پترا به قرار زیر هستند:
- مقبره اورن: مقبره اورن به دلیل داشتن ستون‌های سنگی بلند و کوزه‌ای بزرگ بر فراز آن‌ها به این نام لقب گرفته است.
- مقبره ابریشم: این مقبره از سنگ‌هایی با رنگ روشن و صورتی برخوردار است به همین دلیل ملقب به این نام گردید.
- مقبره قرنیتیان: این مقبره به دلیل داشتن ستون‌های با سر قرنیتی و تزئینات جذابشان به این نام معروف شده‌اند.
کلیساهای بیزانس
کلیساهای بیزانس نشان از حضور و گسترش مسیحیت در این منطقه دارند، به طوری که مسیحیت تاثیر شگرفی بر معماری و فرهنگ پترا گذاشته است. این کلیساها بعد از سقوط امپراتوری روم و گرایش بیشتر مردم به مسیحیت توسط بیزانسی‌ها با معماری ساده و تزئینات مذهبی همچون صلیب‌ها، ماهی، نقوش مقدس و… تاسیس گردیدند. جهت ساخت این کلیساها از مصالحی همچون ماسه سنگ، سنگ‌های آهکی استفاده شده است، اکثر این کلیساها به طور مستطیلی ساخته شده‌اند و محرابی در انتهای شرقی آن‌ها قرار دارد.
مقبره هارون
این مقبره، مکان احتمالی دفن هارون برادر حضرت موسی (ع) می‌باشد. این مقبره بر روی کوه هور و در نزدیکی شهر پترا قرار دارد. مقبره هارون برای مسلمانان ارزش زیادی دارد، برای بازدید از این مقبره نیاز به وسایل کوهنوردی است، بسیاری از سران ثروتمند اردن و مهمان‌هایشان برای بازدید از این مکان از هواپیماهای شخصی استفاده می‌کنند.
معماری شهر پترا
پترا کلمه‌ای یونانی می‌باشد که صخره و سنگ معنا می‌دهد و شهر صخره‌ای پترا از سبک معماری متفاوت و جذابی برخوردار است، پترا توسط دره‌ها و کوه‌های احاطه شده و معماری این شهر به شکل ساختمان مدوری صورت گرفته است که ترکیبی از سنت‌های باستانی شرقی و معماری هلنیستی را درون آن می‌توان مشاهده کرد. معماران نبطی با تأثیرپذیری از سبک معماری روم، آشور و مصر به ساخت شهر پترا پرداخته‌اند.
بی‌شک معماری صخره‌ای شهر پترا دلیل اصلی جذابیت زیاد آن می‌باشد. این شهر به جز ساختمان‌های خصوصی از بناهای عمومی زیادی نیز برخوردار بوده که جهت اجتماعات، عبادت، استراحتگاه و… از آن‌ها استفاده می‌شد. بناهای ساخته شده در دل سنگ‌ها، سیستم آبیاری جالب و قرار گرفتن این شهر در میان کوه‌ها و بیابان، شهر پترا را به یکی از جاذبه‌های هیجان انگیز تاریخی برای باستان شناسان و گردشگران تبدیل کرده است.
تفریحاتِ هنگام بازدید از پترا
پترا علاوه بر داشتن آثار باستانی کهن و بناهایی با سبک معماری فوق‌العاده زیبا، دارای تفریحات هیجان‌انگیزی می‌باشد که گردشگران از تجربه آن‌ها لذت می‌برند. از بهترین تفریحات پترا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تماشای مناظر زیبای پترا
داشتن ساختمان‌های زیبا و گذرگاه‌های باریک در این شهر، موجب ایجاد مناظر چشم‌نوازی گردیده که مسلماً تماشای آن برای گردشگران هیجان‌انگیز است، گویی به دوران کهن قدم می‌گذارند و با دید بازتری با فرهنگ غنی این اقوام آشنا می‌شوند.
عکاسی
قدم نهادن در پترا بدون دوربین عکاسی دلچسب نیست، چرا که گردشگران لحظه به لحظه مناظری زیبایی را به چشم می‌بینند که ثبت آن‌ها بسیار هیجان‌انگیز است و می‌تواند آن‌ها را ساعت‌ها سرگرم کند.
شترسواری و اسب سواری
توریست‌ها می‌توانند در مناطق بیابانی پترا از امکانات نظیر شترسواری استفاده کنند، همچنین آن‌ها می‌توانند جهت بازدید از آثار تاریخی پترا در شهر نیز به استفاده از اسب بپردازند، مسلماً دیدن بناهای صخره‌ای پترا آن هم سوار بر اسب شما را به تاریخ کهن این شهر نزدیک‌تر می‌کند و لذت گردشگری را در شما بیشتر مینماید.
پیاده روی در پترا
علاوه بر تنگه سیق، پترا از مسیرهای پیاده‌روی مختلفی برخوردار می‌باشد، مثلا مسیر پیاده روی Al Kubtha که مسیری از مقبره سلطنتی تا خرانه‌داری می‌باشد و گردشگران می‌توانند جاذبه‌های بی‌نظیری را در این مسیر مشاهده کنند. یکی دیگر از مسیرهای پیاده‌روی که با کوهنوردی همراه می‌باشد، جایگاه مرتفع قربانی این منطقه است که مناظر جذابی را پیش روی گردشگران قرار می‌دهد.
سِرو نوشیدنی در بار قدیمی جهان
باورتان می‌شود پترا قدیمی‌ترین بار جهان را دارد که قدمت آن به ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد! خوردن یک نوشیدنی خوشمزه در این بار قدیمی بسیار هیجان‌انگیز است. این بار در یک غار طبیعی قرار گرفته و انواع نوشیدنی‌ها را در اختیار گردشگران قرار می‌دهد. علاوه بر نوشیدنی، خوراک‌های خوشمزه‌ای در این بار قدیمی عرضه می‌گردد.
بهترین زمان بازدید از پترا
دیدن پترا در فصل بهار بسیار مناسب است، چرا که در این فصل هوا بسیار مطبوع و معتدل است و بارندگی بسیار کم رخ می‌دهد. پاییز نیز فصل خوبی برای تماشای جاذبه‌های پترا است، چرا که هوای شهر باستانی پترا در فصل پاییز خنک است. سفر به پترا در تابستان چندان مناسب نیست، چرا که در تابستان دمای هوا بیش از حد بالا می‌باشد و میزان رطوبت هوا نیز بشدت بالا است، از این رو امکان دارد گردشگران دچار ناراحتی گردند.
زمستان‌های پترا نیز بشدت سرد است و به دلیل امکان بارندگی و برف در پترا، ممکن است دسترسی به مناطق مختلف این شهر وجود نداشته باشد، بنابراین بهترین زمان برای سفر به پترا فصل‌های بهار و پاییز است.
آیا می توان در شهر پترا اقامت داشت ؟
پترا یکی از شهرهای توریستی اردن بوده و در میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده، دارای اقامتگاه‌های مختلفی همچون هتل‌های درجه یک، مهمان‌خانه‌ها، هاستل‌ها، ویلاهای خصوصی، کمپ‌های بدوی و… می‌باشد تا گردشگران بتوانند در این مکان‌ها براساس میزان بودجه و سلیقه خود اقامت کنند. اقامت آن‌ها در این مکان‌ها موجب می‌گردد تا بتوانند راحت‌تر به جاذبه‌های پترا دسترسی داشته باشند و با سبک زندگی محلی مردم منطقه بیشتر آشنا شوند.
درباره شهر پترا چه گفته شد
ما در این مقاله به بررسی یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان یعنی شهر پترا پرداختیم، شهری که دارای بناهای سنگی و تاریخی زیادی است و توانسته نظر بسیاری از باستان‌شناس و گردشگران را به خود جلب کند. خواندن این مقاله دربا بخش‌ها و عجایب شهر پترا بیشتر آشنا می‌شوید و اطلاعات جامعی از این شهر تاریخی اردن بدست می‌آورید، اگر لذت زیادی از دیدن شهرهای تاریخی جهان می‌برید، کوله‌تان را برای دیدار جاذبه‌های شهر پترا ببندید، قطعاً سفر لذت بخشی پیش رو خواهید داشت.
