هند به عنوان یکی از کشور های پر جمعیت در قاره آسیا شناخته می شود. این کشور از نظر موقعیت جغرافیایی در بین سواحل طلایی اقیانوس هند و قله‌های پوشیده از برف رشته‌کوه هیمالیا قرار گرفته است. قبل از پرداختن به موضوع اصلی این مقاله یعنی مسجد جامع دهلی، قصد داریم شما را کمی با فرهنگ و تاریخ هند آشنا کنیم .
مسجد جامع دهلی کجاست؟
این مسجد که به عنوان بزرگترین و محبوب ترین مساجد در هند به شمار می رود از معماری باشکوهی برخوردار است. این مسجد در پایتخت مغول شاه جهان آباد، یعنی دهلی از شهرهای دیدنی هند قرار دارد. این بنا به عنوان آخرین بنای باقی مانده در زمان مغول‌ها بوده است. این بنای مذهبی توسط امپراتور مغول، شاه جهان در سال های 1650 تا 1656 میلادی ساخته شده است و توسط اولین امام آن، سید عبدالغفور شاه بخاری افتتاح گردید. ما در این مطلب قصد داریم تا درباره مسجد جامع دهلی، فضایی معنوی و باشکوه در هندوستان صحبت کنیم.
تاریخچه مسجد جامع دهلی هندوستان
طراحی این مسجد باشکوه توسط استاد خلیل اجرا شده است که در نهایت با بکارگیری 5000 کارگر ساخته شد. نظارت بر ساخت و ساز این بنا توسط سعدالله خان، وزیر (یا نخست وزیر) در زمان شاه جهان، و فاضل خان، زیر نظر خانواده شاه جهان انجام شده است. هزینه ساخت و ساز در آن زمان ده لک (یک میلیون) روپیه بوده است.
از زمان ساخت تا زمان سقوط امپراتوری در سال 1857 میلادی این بنا، مسجدی برای امپراتوریِ امپراتوران مغول بوده است. این مکان مقدس به عنوان نمادی از قدرت اسلامی در سراسر هند شناخته شده و دارای شهرت جهانی نیز می باشد.
ساختمان مسجد جامع دهلی
در طراحی این مسجد از دو مناره استفاده شده است. مناره های ساخته شده، سقف این مسجد نیز از سه گنبد پوشانده شده است. در دو تا از گنبد ها با بکارگیری مرمرهای سیاه و سفید گنبد های را متفاوت طراحی کرده اند. یکی دیگر از آن ها که گنبد بالایی است با طلا پوشانده شده است. این مسجد باشکوه دارای ۲ محراب است. لازم به ذکر است مسجد جامع چهار مناره دیگر هم در قسمت پشتی مسجد دارد که به گونه ای طراحی شده که ظاهر آن با دو مناره جلو یکسان باشد.
معماری مسجد جامع دهلی نو هند
معماری مسجد جامع دهلی را استاد خلیل انجام داده است. او این بنا کم نظیر را بر اساس سبک معماری اسلامی هندی طراحی کرده است. این سبک هنوز هم از زیباترین شیوه های معماری به شمار می رود. مسجد جامع دقیقا رو به قبله قرار گرفته است. این مسجد از سه دروازه بزرگ، چهار برج و دو مناره بلند تشکیل شده و با نوارهای ماسه‌ای قرمز و مرمر سفید جلا یافته ساخته شده است.
بخش های مختلف مسجد جامع دهلی
طراحی شگفت انگیزی که در ساخت این مسجد اجرا شده چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می کند. سنگ های مرمر در کنار قرمزی مناره ها، حوضچه ی داخل حیاط همگی زیبایی های این مسجد را دوچندان می‌کند. حیاط مسجد، مناره ها، سالن نمازگزاران هر یک بخش مجزایی است که در طراحی مسجد جامع دهلی به جزئیات هر یک توجه شده است.
حیاط مسجد
بزرگی حیاط مسجد آنقدر زیاد است که ظرفیت پذیرش بیش از 25 هزار نفر را در خود دارد. کف حیاط مسجد با ماسه سنگ های قرمز و رگه هایی از مرمر سفید فرش شده که جلوه‌ی خاصی به حیاط داده است، جایگاه نمازگزاران و فاصله ای که باید رعایت کنند نیز با رنگ‌هایی مشخص شده است. در وسط حیات این مسجد حوضچه ای برای شست و شو قرار گرفته است. طول این حوضچه زیبا از سمت شمال به جنوب، 17 متر و از شرق به غرب مسجد 15 متر می باشد. در وسط حوضچه، فواره ای از جنس مرمر سفید دیده می شود.
مناره ها
این مسجد دارای دو مناره 40 متری می باشد که در جنوب شرقی و شمال شرقی مسجد قرار دارد. روی این مناره ها، از سنگ های مرمر سفید و ماسه سنگ قرمز به صورت راه راه کار شده است. درون هر کدام از این مناره ها 130 پله وجود دارد که با بالا رفتن از مناره ها شهر را زیر پای خود حس خواهید کرد.
سالن نمازگزاران
مسجد جامع دهلی هندوستان 80 متر ارتفاع و 27 متر عرض دارد. سالن اصلی نماز درون آن قرار دارد. تعدادی درب ورودی طاقی شکل وجود دارد که نمازگزاران را به سوی سالن اصلی نمازخانه هدایت می کند. در این سالن محراب هم قرار دارد. دیوارهای داخل مسجد تا نیمه با مرمر تزئین شده اند، در بالای طاق های ورودی لوح هایی از جنس مرمر سفید کار شده است.
بر روی این لوح ها با مرمر مشکی تاریخ ساخت مسجد و جملاتی از فضائل و سلطنت شاه جهان حکاکی شده است. این کتیبه ها به زبان فارسی و خط ثلث نورالله احمد هستند که در سال ۱۰۶۰ ه‍جری قمری به صورت معرق روی سنگ، کار شده‌اند. سالن بسیار طویلی در قسمت غربی مسجد قرار گرفته که در آن 260 ستون دیده می شود. شما در تمام جای جای این سالن، تزئیناتی از نقش گل ها و یا نوشته را مشاهده خواهید کرد.
دسترسی به مسجد جامع دهلی نو
با اینکه مسجد جامع دهلی هندوستان در قلب شهر قرار گرفته ولی مشکلی برای رفتن به آنجا پیدا نخواهید کرد. شما برای بازدید از این مسجد می توانید از وسایل نقلیه عمومی مانند مترو، اتوبوس و توک توک استفاده کنید. دسترسی به این مکان با استفاده از ایستگاه‌های مترو و اتوبوس بسیار راحت است. شما می‌توانید سوار اتوبوس‌های مناطق موتی باغ یا شاکتی ناگار شوید. همچنین اگر مایل باشید می توانید با مترو به آنجا بروید، بهتر است با قطارهایی که از سنترال سکرتاریات به سمت کاشمر گیت حرکت می‌کنند، در ایستگاهی به نام ایستگاه مترو مسجد جامع پیاده شوید.
هزینه ورود به مسجد جامع دهلی
مسجد جامع یکی از جاذبه‌های گردشگری بسیار محبوب و مذهبی در دهلی هند می باشد و از اهمیت ویژه ای نیز برخوردار است. چنانچه قصد بازدید از این مسجد باشکوه را دارید لازم است ورودی آن را پرداخت کنید. این هزینه براساس آخرین تعرفه ها ۵۰۰ روپیه هند برای گردشگران خارجی است اما ممکن است بر اساس شرایط مختلف، این قیمت بالا و پایین شود. شما بعد از پرداخت هزینه ورود به مسجد جامع دهلی، می توانید به مدت 2 ساعت از این مکان زیبا دیدن کنید. بی شک بازدید از این مسجد که فضایی معنوی و باشکوه در هندوستان دارد، برایتان خاطراتی جذاب و حیرت انگیز ثبت خواهد کرد.
“جالب است بدانید اهالی شهر دهلی برای بازدید از این مکان با شکوه لازم نیست هزینه ای پرداخت کنند.”
فصل مناسب برای بازدید از مسجد جامع دهلی در هندوستان
قبل از سفر به هندوستان بهتر از قبل سفر بدانید که چه فصلی از سال مناسب گردشگری از این کشور زیبا است. بهترین زمان برای سفر به هند در نیمه اول سال است. چون در 6 ماهه دوم سال شهر دهلی بسیار گرم و شرجی بوده و شما نمی توانید از گردش در آن چندان لذت ببرید. پس بهترین، فصل برای بازدید از مسجد جامع دهلی فصل های پاییز و زمستان می باشد. زمانی که هوای دهلی مطبوع و دلچسب است.
آداب و قوانین ورود به مسجد جامع
در این مکان مذهبی، همانند هر مکان مقدس دیگر آداب ورود خود را دارد. بنابراین لازم است قبل از بازدید از این آداب و قوانین آگاه باشید تا اهانتی به مقدسات آنان محسوب نشود. نکته جالب در این مسجد این است بر خلاف مسجدهای دیگر، در این مسجد قانونی برای پوشش وجود ندارد و گردشگران با هر نوع پوششی که داشته باشند می‌توانند وارد این مکان شوند. البته در درب ورودی مسجد چادر هم به صورت امانت داده می‌شود.ولی وارد شدن با کفش در مسجد نیز ممنوع می باشد.
“به گفته اکثر گردشگران برای بازدید از این بنای باشکوه باید یک تا دو ساعت زمان اختصاص دهید. بهترین زمان برای بازدید از این مسجد بعد از نماز صبح می باشد، زیرا مسجد هنوز شلوغ نشده و نور صبحگاهی بسیار خوبی وجود دارد که زیبایی مسجد را دو چندان می کند.”
اعیاد و مناسبت‌ها در این مسجد
دولت هند ایام مقدس مسلمانان را به رسمیت می شناسد و ادارات دولتی را نیز تعطیل می کند. عید فطر یکی از اعیادی مهم در هند می باشد. مسلمانان دهلی برای اقامه نماز عید به مسجد جامع می روند. با دعای خیر و شیرینی از یکدیگر پذیرایی می‌کنند. اعیادی مانند عید قربان و تولد پیامبر هم از مناسبت های باشکوه این مسجد می باشند. همچنین در ماه رمضان مراسم افطاری، با پذبرایی بوسیله خوراکی‌های رنگین و دلچسب هم از مناسبت های جذاب این مسجد می باشد.
جاهای دیدنی در نزدیکی مسجد جامع دهلی نو
موزه اهل حدیث: ۱۱۰ متر
آرامگاه راضیه سلطان: ۷۰۰ متر
باغ کاچا: ۱.۳ کیلومتر
پارک هندی: ۱.۵ کیلومتر
نگاهی به مهم‌ترین مطالب ارائه شده
مسجد جهان نما یا مسجد جامع دهلی هندوستان به عنوان بنای حیرت انگیز و محبوب سالانه میزبان گردشگران زیادی است به گونه ای که آن را از جاذبه‌های توریستی هند می دانند. این مسجد پرشکوه در محله چاندنی چوک دهلی بزرگترین و زیباترین مساجد مسلمانان تا اواخر قرن بیستم بوده است. این مکان به عنوان یکی از مکان های مذهبی در هند و جهان شناخته شده است. هر ساله گردشگران و توریست های بسیاری از سراسر دنیا به این شهر سفر می کنند. حال که می دانید مسجد جامع دهلی کجاست؟ فضایی معنوی و باشکوه در هندوستان، برنامه ریزی برای دیدن آن در سفر خود خالی از لطف نخواهد بود.
